Bệnh men gan cao: Nguyên nhân, mức độ, biến chứng và cách kiểm soát nồng độ men gan

Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng men gan cao: Ăn uống không điều độ, uống nhiều rượu bia, sử dụng ma túy, gan thận có vấn đề,… Hãy cùng tìm hiểu triệu chứng và cách khắc khắc phục tình trạng men gan cao trong bài viết dưới đây.

1. Men gan là gì?

Men gan là thuật ngữ dùng chỉ một tập hợp các protein hỗ trợ các phản ứng hóa học cụ thể. Những protein này bao gồm:

• Protein alanine transaminase (ALT).
• Protein aspartate transaminase (AST).
• Protein phosphatase kiềm (ALP).
• Protein gamma-glutamyl transferase (GGT).

Men gan tăng cao là dấu hiệu của các tế bào gan bị viêm hoặc bị tổn thương. Người bệnh có thể phát hiện tình trạng men gan tăng cao qua các xét nghiệm máu. Bác sĩ sẽ đưa ra liệu trình điều trị phụ hợp, bệnh nhân cần tuân thủ theo. [1] [3]

Men gan tăng cao là dấu hiệu của các tế bào gan bị viêm hoặc bị tổn thương

2. Nồng độ men gan cao

Để chuẩn đoán bệnh nhân có chỉ số men tăng nhẹ, trung bình hay cao, bác sĩ sẽ dựa vào các chỉ số dưới đây:

• Người bệnh có chỉ số men gan tăng mức độ nhẹ: AST 40 - 80 UI/L, ALT (GPT) 40 - 80 UI/L và GGT 40 - 80 UI/L.
• Người bệnh có chỉ số men gan tăng mức độ trung bình: AST 80 - 200 UI/L, ALT (GPT): 80 - 200 UI/L và GGT 80 - 200 UI/L.
• Người bệnh có chỉ số men gan tăng mức độ cao: AST >200 UI/L, ALT (GPT): >200 UI/L và GG >200 UI/L.

Trong một số trường hợp, chỉ số men gan tăng không tương đồng với mức độ nặng của bệnh. Khi chỉ số men tăng cao, người bệnh nên lắng nghe và tuân thủ liệu trình điều trị từ bác sĩ.

Khi chỉ số men tăng cao người bệnh nên lắng nghe và tuân thủ liệu trình điều trị từ bác sĩ

Xem thêm: 10 cách hạ men gan không dùng thuốc đơn giản và hiệu quả

3. Nguyên nhân dẫn đến bệnh men gan cao

Bệnh men gan tăng cao xảy ra do rất nhiều nguyên nhân, cụ thể như:

Có vấn đề về đường mật

Khi đường mật gặp phải các bệnh lý như: Viêm túi mật và đường mật, nhiễm trùng đường mật, sỏi đường mật trong gan, teo đường mật bẩm sinh,… chức năng bài tiết mật, tiêu hóa thức ăn của gan sẽ bị hạn chế. Các tế bào khác trong gan bị ảnh hưởng, dẫn đến men gan tăng.

Sử dụng rượu bia trong thời gian dài

Uống quá nhiều rượu bia trong thời gian dài sẽ khiến chức năng gan suy giảm, gây tổn thương gan, viêm gan. Chỉ số men gan tăng cao, khiến cơ thể người bệnh gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. [1]

Sử dụng rượu bia trong thời gian dài là nguyên nhân gây men gan cao

Bệnh viêm gan

Viêm gan là căn bệnh xảy ra khi cơ thể bị virus viêm gan A, B, C, D và E tấn công. Các triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân viêm gan bao gồm: Mệt mỏi, đau nhức cơ bắp, đau khớp, buồn nôn, ăn không ngon,…[1]

Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc

Khi sử dụng các loại thuốc giảm cholesterol và acetaminophen trong thời gian dài nồng độ men gan có thể tăng cao. Chính vì thế, người dùng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh lạm dụng thuốc trong thời gian dài. [2] 

Virus

Các loại virus viêm gan A, B, C, D, E xâm nhập vào cơ thể, hủy hoại tế bào gan. Trong đó, virus viêm gan B và C có khả năng gây viêm gan cấp tính và mãn tính, tăng nguy cơ ung thư gan và xơ gan.Trong một số trường hợp, virus gây sốt, nhiễm khuẩn nặng cũng có thể làm tăng chỉ số men gan.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Độc tố và chất aflatoxin có trong các loại thực phẩm bẩn, nấm mốc,… có thể khiến tăng men gan. Sử dụng các loại thực phẩm này trong thời gian dài sẽ gây viêm gan, ung thư gan.

Việc tiếp xúc với các hóa chất tẩy rửa độc hại, môi trường có nhiều khói bụi thuốc lá,… sẽ khiến men gan tăng cao. Người sống trong môi trường này cần sử dụng các dụng cụ bảo hộ khi tiếp xúc với hóa chất độc hại, sử dụng thực phẩm chức năng để bồi bổ gan.

Thực phẩm mốc có thể gây bệnh men gan cao

4. Triệu chứng đi kèm khi mắc bệnh men gan cao

Để biết mình có bị men gan cao hay không, người bệnh có thể dựa vào các triệu chứng dưới đây: 

Vàng da

Men gan tăng cao khiến chức năng gan suy giảm, không thể đào thải bilirubin ra khỏi cơ thể. Nồng độ bilirubin  tăng cao gây hiện tượng vàng da, vàng mắt. Vàng da là triệu chứng dễ nhận biết nhất của bệnh nhân mắc bệnh về gan. Khi da thay đổi màu sắc thì tình trạng bệnh đã ở mức báo động.

Ngứa da

Ngứa là triệu chứng thường hay xuất hiện ở người có men gan tăng cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng xuất hiện triệu chứng này, cần phân biệt rõ ngứa do men gan cao với ngứa do dị ứng. (3)

Ngứa da có thể là triệu chứng của men gan tăng cao

Xem thêm: Bệnh nhân mắc men gan cao nên ăn gì và kiêng gì để bảo vệ sức khỏe?

Hệ tiêu hóa bị rối loạn

Người có men gan cao thường có nhiều biểu hiện của bệnh rối loạn tiêu hóa, ăn không ngon, hay đau bụng. Lượng thức ăn suy giảm dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng, gầy ốm ở người bệnh.

Chán ăn

Men gan cao, dẫn tới hệ tiêu hóa rối loạn, người bệnh chán ăn, hay bỏ bữa. Khi tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người bệnh.

Mệt mỏi

Khi chỉ số men gan tăng cao, người bệnh sẽ xuất hiện những cơn đau nhức âm ỉ ở bụng tại vùng hạ sườn bên phải. Cơ thể luôn ở trong tình trạng mệt mỏi, không có sức lực.

Người bệnh mệt mỏi, hay xuất hiện những cơn đau nhức âm ỉ

Dễ sốt nhẹ

Người mắc bệnh men gan cao thường xuyên lên cơn sốt. Tuy cơn sốt không cao nhưng cộng hưởng với các triệu chứng khác sẽ khiến người bệnh thêm mệt mỏi và chán nản.

Phân ngoài có màu nhạt

Phân bình thường có màu nâu, đậm hay nhạt còn tùy thuộc vào chế độ ăn uống hàng ngày. Gan thải muối mật vào phân, làm cho phân có màu nâu khi đào thải ra ngoài cơ thể. Khi men gan tăng cao, gan không sản xuất đủ mật, khiến phân trở nên nhợt nhạt, có màu vàng nhạt hoặc màu đất sét. Nếu phân thỉnh thoảng có màu nhạt sẽ không đáng ngại, khi tình trạng này diễn ra thường xuyên thì nên đi khám tại cơ sở y tế uy tín.

5.  Biến chứng nguy hiểm khi bệnh men gan cao

Men gan cao là dấu hiệu cảnh báo các căn bệnh nguy hiểm về gan. Khi tình trạng men gan cao kéo dài có thể dẫn tới các biến chứng như: Xơ gan, ung thư gan,… Có nhiều trường hợp men gan tăng cao do nhiễm độc có thể dẫn đến suy gan cấp, hôn mê gan và tử vong. Khi phát hiện men gan cao, người bệnh nên thăm khám và điều trị tại các cơ sở y tế uy tín. 

Men gan cao kéo dài có thể dẫn tới ung thư gan

6. Gợi ý cách kiểm soát nồng độ men gan

Người bị men gan cao có thể kiểm soát tình trạng bệnh qua các biện pháp dưới đây: 

Sử dụng thuốc

Người bị men gan cao nên sử dụng các sản phẩm chức năng được sản xuất bởi các công ty dược phẩm uy tín để cải thiện tình trạng bệnh. Trường hợp bệnh tiến triển nặng thì nên dùng thuốc theo liệu trình của bác sĩ đưa ra. 

Lập kế hoạch dinh dưỡng khoa học

Có thể kiểm soát men gan qua chế độ ăn uống hàng ngày:

• Ưu tiên sử dụng thực phẩm tự nhiên và hữu cơ: Những loại thực phẩm ăn liền, thực phẩm công nghiệp chứa nhiều chất phụ da nên có thể gây tổn thương gan, khiến men gan tăng cao. Nên ăn các loại thực phẩm hữu cơ tự nhiên, an toàn, không có hormone tăng trưởng, thuốc trừ sâu,… để giảm tải gánh nặng thải độc cho gan, hạ men gan.
• Ăn nhiều rau củ quả: Rau củ quả chứa nhiều vitamin và các sắc tố carotenoid nên có khả năng trung hòa độc tố trong gan, giảm bớt căng thẳng, hỗ trợ gan tự tái tạo. Nên ưu tiên sử dụng các loại rau họ họ cải (cải xanh, cải xoăn, bắp cải), súp lơ trắng; các loại rau giàu hàm lượng lưu huỳnh (hành tây, tỏi), củ cải đường, bơ, chanh, bưởi,… 
• Bổ sung chất xơ: Thực phẩm giàu chất xơ chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn của đường ruột, tăng nhu động, kích thích đẩy chất độc ra khỏi hệ tiêu hóa. Sử dụng thực phẩm giàu chất xơ giúp làm sạch đường máu, ổn định đường huyết, giảm thiểu lượng chất béo tích tụ trong gan, hạn chế gánh nặng thải độc của gan. Các loại thực phẩm giàu chất xơ bao gồm: ngũ cốc nguyên hạt, hạt, hoa quả, rau xanh,… [1] [2]

Ăn nhiều rau củ quả giúp gan khỏe mạnh hơn

Tăng cường vận động

Tập thể dục là phương pháp hỗ trợ điều trị các bệnh lý mạn tính hiệu quả, trong đó có xơ gan. Tập thể dục thúc đẩy trao đổi chất, tiêu hao năng lượng dư thừa, hạn chế lượng mỡ tích tụ lại trong gan. Việc vận động mạnh kích thích cơ thể giải độc tự nhiên thông qua việc bài tiết mồ hôi. Nên rèn luyện thể dục thể thao ít nhất 150 phút/tuần để hạ men gan. [1] [2]

Không sử dụng chất kích thích

Các chất kích thích có thể gây tổn thương gan, thời gian sử dụng chất kích thích càng dài gan càng có hại. Người có gan yếu nên ngừng uống bia rượu, không hút thuốc lá hoặc sử dụng các chất kích thích khác.

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Việc khám định kỳ tại cơ sở y tế uy tín sẽ giúp người bệnh nắm được chỉ số men gan. Từ đó, người bệnh có thể điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và điều trị theo liệu trình mà bác sĩ đưa ra. 

Người bệnh nên thăm khám sức khỏe định kỳ

Xem thêm: Tăng men gan là gì? Các sản phẩm hỗ trợ điều trị tăng men gan

7. Tăng cường sức khỏe gan với Naturenz DHG Pharma

Người gan yếu, người hay uống rượu bia, thường xuyên làm việc trong môi trường độc hại nên sử dụng thực phẩm chức năng bồi bổ gan mỗi ngày. DHG (Dược Hậu Giang) là công ty sản xuất dược phẩm hàng đầu tại Việt Nam, có nhiều dòng sản phẩm chất lượng, phù hợp với nhiều người dùng khác nhau. Hiện nay, công ty đang sản xuất và phân phối các sản phẩm chức năng dành cho gan sau: 

Sản phẩm dành cho gan TPBVSK NATURENZ

TPBVSK NATURENZ là dòng sản phẩm dành cho những người bị tăng men gan, viêm gan, suy giảm chức năng gan, hay uống rượu bia, làm việc trong môi trường hóa chất độc hại. Uống 1 viên x 3 lần/ ngày sau bữa ăn giúp bổ gan, mát gan, hạ men gan, giảm các triệu chứng do bệnh lý về gan gây ra. [4]

TPBVSK NATURENZ là sản phẩm dành cho những người bị tăng men gan

Sản phẩm chiết xuất tự nhiên TPBVSK NATURENZ GOLD

TPBVSK NATURENZ GOLD được chiết xuất từ các dược liệu quý trong tự nhiên nên đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Các dược liệu có trong sản phẩm bao gồm: Hà thủ ô đỏ, nấm sò, nấm linh chi, hoài sơn, múc nác, hoa Marigold, đan sâm. Sản phẩm này thích hợp với người men gan cao, viêm gan, xơ gan, suy giảm chức năng gan, hay uống bia rượu.

Người bệnh nên uống 2 viên x 2 lần/ ngày, sử dụng liên tục từ 1 tháng trở lên. Sản phẩm có tác dụng hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm gan, giải độc gan, tăng cường chức năng gan. Sản phẩm được chia ra làm nhiều dung lượng khác nhau: Hộp 18,12 g và hộp 60,40 g. [4]

Sản phẩm Naturenz Gold được chiết xuất từ các dược liệu quý trong tự nhiên

Sản phẩm dành cho phụ nữ TPBVSK NATURENZ LB

TPBVSK NATURENZ LB có tác dụng giải độc gan, hạ men gan, phục hồi tế bào gan. Đây là dòng sản phẩm dành riêng cho phụ nữ vì có bổ sung thêm nội tiết tố nữ từ thực vật – Isoflavon. Isoflavon có khả năng phục hồi và duy trì làn da căng sáng, mịn màng, làm chậm quá trình lão hóa da của phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh. 

Đây là sản phẩm phụ nữ mắc các bệnh lý về gan, phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh. Sử dụng sản phẩm đều đặn sau bữa ăn người dùng có thể làm giảm các triệu chứng của bệnh gan. [4]

TPBVSK NATURENZ LB là sản phẩm bảo vệ gan dành cho nữ giới

Chỉ số men gan tăng cao thường bắt nguồn từ lối sống thiếu lành mạnh: Uống nhiều rượu bia, sử dụng chất kích thích, lạm dụng thuốc,… Khi sở hữu chỉ số men gan cao, người bệnh nên thăm khám tại cơ sở y tế uy tín để điều điều trị kịp thời. Những người gan yếu, hay uống rượu bia, làm việc trong môi trường độc hại nên sử dụng thêm các sản phẩm chức năng bảo vệ gan. 

 

Nguồn tham khảo: 

1.Elevated liver enzymes: Everything you need to know: https://www.medicalnewstoday.com/articles/325838 (Ngày truy cập: 05/06/2024).

2.Elevated Liver Enzymes: https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/17679-elevated-liver-enzymes (Ngày truy cập: 05/06/2024).

3.Elevated liver enzymes: https://www.mayoclinic.org/symptoms/elevated-liver-enzymes/basics/definition/sym-20050830 (Ngày truy cập: 05/06/2024).

4. Các sản phẩm DHG: https://www.dhgpharma.com.vn/vi/tieu-hoa-gan-mat/search?keyword=naturenz&option=com_virtuemart&page=shop.browse&search=true&view=category&limitstart=0 (Ngày truy cập: 05/06/2024).