Các bệnh gan khác
Vàng mắt là dấu hiệu của rất nhiều bệnh lý nguy hiểm. Bài viết dưới đây sẽ phân tích các bệnh lý gây vàng mắt, các phương pháp chẩn đoán vàng mắt bác sĩ thường áp dụng tại các cơ sở y tế lớn và uy tín.
Bệnh vàng mắt xảy ra khi huyết sắc tố (thành phần vận chuyển oxy trong máu) phân hủy thành bilirubin, cơ thể không loại bỏ được bilirubin khiến nó vượt ngưỡng cho phép.
Bilirubin sẽ di chuyển từ gan đến ống mật, được cơ thể đào thải ra ngoài theo đường tiêu hóa (phân). Nếu điều này không xảy ra, bilirubin sẽ tích tụ trong cơ thể gây bệnh vàng da hoặc vàng mắt.
Củng mạc là phần lòng trắng của mắt, khi cơ thể khỏe mạnh nó có màu trắng. Khi củng mạc chuyển sang màu vàng thì đó là lời cảnh báo về sức khỏe. [1] [3]
Bệnh vàng mắt xảy ra khi hàm lượng bilirubin vượt quá mức cho phép
Vàng mắt là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm:
Virus viêm gan A, B, C, D, E là căn nguyên gây viêm gan. Chúng khiến gan suy yếu, hoạt động kém hiệu quả, không đào thải được bilirubin ra khỏi cơ thể. Bilirubin gây ra các triệu chứng như vàng da, vàng mắt. [1] [3]
Sỏi mật thường xuất hiện trong túi mật hoặc trong các ống dẫn mật. Sỏi mật là nguyên nhân gây tắc mật phổ biến nhất. Chúng gây tắc nghẽn đường lưu thông của mật từ gan xuống túi mật và tá tràng. Do đó, nồng độ bilirubin sẽ tăng lên trong máu, gây nên tình trạng vàng mắt. [3]
Ống mật có thể bị tắc do các bệnh lý: Sỏi mật, u nang, khối u, viêm túi mật, teo đường mật bẩm sinh, viêm đường mật nguyên phát, viêm đường mật xơ hóa nguyên phát,… Khi ống mật bị tắc, bilirubin không được đào thải ra khỏi cơ thể, gây vàng mắt, vàng da. [1] [2]
Người nghiện rượu trong thời gian dài (từ 8 đến 10 năm) sẽ tàn phá gan nghiêm trọng. Khi đó, các mô sẹo sẽ dần thay thế các mô gan khỏe mạnh, khiến gan không thể hoạt động bình thường.[3]
Sử dụng quá nhiều rượu bia có thể gây vàng mắt
Xem thêm: Tổng hợp các loại bệnh về gan phổ biến mà bạn cần lưu ý
Xơ gan là tình trạng xuất hiện các mô sẹo thay thế mô gan lành, tình trạng này diễn ra từ trong một thời gian dài. Nguyên nhân gây xơ gan bao gồm: Nghiện rượu, béo phì, viêm gan virus B và viêm gan virus C mạn tính. [3]
Thiếu máu là tình trạng máu thiếu các tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Với người bệnh thiếu máu tán huyết, cơ thể phá vỡ các tế bào hồng cầu quá nhanh, giải phóng bilirubin khiến gan không thể xử lý hết. [1] [2] [3]
Tuyến tụy là cơ quan sản xuất hormone và enzyme cho cơ thể. Khi ống tụy bị viêm, nhiễm trùng hoặc tắc nghẽn, mật không thoát ra ngoài đúng cách. Bilirubin tích tụ trong cơ thể, gây nên bệnh vàng da và vàng mắt. [1]
Khi sử dụng các loại thuốc tránh thai, steroid, acetaminophen, penicillin, chlorpromazine trong thời gian dài tình trạng vàng da, vàng mắt rất có khả năng xảy ra. Người bệnh nên tuân thủ theo liệu trình điều trị của bác sĩ và hỏi kỹ về tác dụng phụ của từng loại thuốc.
Khi bị truyền sai loại máu, hệ thống miễn dịch có thể tiêu diệt nhầm loại máu, giải phóng bilirubin và gây vàng da. Chính vì thế, khi có nhu cầu truyền máu, mọi người nên đến cơ sở y tế uy tín để thực hiện. [3]
Truyền sai nhóm máu có thể gây vàng da vàng mắt
Có nhiều căn bệnh di truyền gây nên tình trạng vàng mắt, bao gồm:
Hội chứng Gilbert là tình trạng gan không có đủ enzyme để chuyển hóa bilirubin, khiến nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, gây vàng mắt. Hội chứng này hiếm gặp, chỉ xảy ra ở một nhóm người nhất định.
Ung thư có thể gây vàng mắt
Để chẩn đoán bệnh vàng mắt, các bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp như:
Bác sĩ sẽ lấy máu của người bệnh, bỏ vào ống chống đông và đem đi xét nghiệm. Qua xét nghiệm này, bác sĩ có thể đo được hàm lượng các chất có trong máu, đếm các loại tế bào máu. Các bệnh viện thường xét nghiệm máu để tìm kiếm tác nhân gây bệnh, kiểm tra kháng thể, sàng lọc ung thư sớm.
Khi siêu âm gan mật bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng sức khỏe của hai bộ phận này. Nhờ làm siêu âm, người bệnh có thể phát hiện sớm các căn bệnh như: Gan nhiễm mỡ, ung thư gan, viêm gan, xơ gan, đường mật xơ hóa, suy gan mạn tính, sỏi mật, viêm túi mật,…
Siêu âm gan mật giúp bác sĩ chẩn đoán tình trạng sức khỏe của gan và mật
Xem thêm: 12 triệu chứng bệnh gan dễ nhận biết mà người bệnh cần lưu ý
Chụp CT ổ bụng là phương pháp chụp cắt lớp vi tính đang được ứng dụng phổ biến trong y học và khoa học. Ban đầu phương pháp này chỉ được ứng dụng để chụp sọ não, về sau nó có thể áp dụng với hầu hết các bộ phận trong cơ thể người.
Bác sĩ sẽ sử dụng tia X quang đi qua ổ bụng của người bệnh trong vài phút. Kết quả chụp xuất hiện trên màn hình máy tính là hình ảnh hai hoặc ba chiều (2D hoặc 3D) mặt cắt ngang ổ bụng. Phương pháp này giúp bác sĩ chẩn đoán những bất thường và bệnh lý ở vùng bụng, đặc biệt là gan và thận.
Xét nghiệm điện di huyết sắc tố là một xét nghiệm máu, dùng để đánh giá thành phần và tỷ lệ hemoglobin trong máu. Sau khi thực hiện xét nghiệm, bác sĩ sẽ xác định được sự hiện diện của các loại hemoglobin bất thường trong máu.
Xét nghiệm sinh hóa máu là phương pháp đo nồng độ hay hoạt độ của một số chất trong máu, qua đó giúp đánh giá chức năng của các cơ quan trong cơ thể. Hầu hết các cơ sở y tế đều thực hiện loại xét nghiệm này.
Tủy xương là phần mô mềm xốp, nằm trong các xương hông, xương chậu. Tủy xương là một phần của hệ thống miễn dịch, có vai trò quan trọng trong sản sinh tế bào gốc tạo máu.
Huyết tủy đồ giúp bác sĩ phân tích số lượng, chất lượng, hình thái tế bào dưới kính hiển vi, từ đó phát hiện ra những bất thường ở tủy xương. Phương pháp này được sử dụng trong chẩn đoán và theo dõi kết quả điều trị các bệnh lý về máu.
Huyết tủy đồ giúp chẩn đoán và theo dõi kết quả điều trị các bệnh lý về máu
Vàng mắt là dấu hiệu của bệnh gan, có thể gây biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Để phòng ngừa bệnh, mọi người nên ăn uống lành mạnh, kiêng rượu bia và sử dụng các loại thực phẩm bồi bổ gan. Các loại thực phẩm chức năng dưới đây được đóng gói tinh gọn, dễ mang theo người, không gây biến chứng khi sử dụng lâu dài:
TPBVSK NATURENZ LB là sản phẩm thích hợp với phụ nữ mắc các bệnh lý về gan
Đây là các sản phẩm chất lượng cao được sản xuất bởi công ty dược hàng đầu Việt Nam – Dược Hậu Giang (DHG). DHG là công ty sản xuất thuốc luôn tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về môi trường trong sản xuất dược phẩm, thực phẩm như GMP, GLP, GSP. Sản phẩm của công ty được người tiêu dùng đánh giá cao, tạo được tiếng vang trên thị trường, phân phối rộng khắp cả nước.
Vàng mắt là dấu hiệu của rất nhiều bệnh lý: Viêm gan, xơ gan, sỏi mật, ung thư,… Khi phát hiện ra mắt chuyển sang màu vàng, người bệnh nên nhanh chóng tìm đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Mỗi người cần xây dựng thói quen ăn uống, sinh hoạt khoa học, thường xuyên sử dụng các dòng thực phẩm chức năng bồi bổ gan để phòng ngừa bệnh.
Nguồn tham khảo:
1.Why Are My Eyes Yellow? https://www.healthline.com/health/yellow-eyes (Ngày truy cập: 04/06/2024).
2.What can cause yellow eyes? https://www.medicalnewstoday.com/articles/312403 (Ngày truy cập: 04/06/2024).
3. Yellow Eyes: https://www.webmd.com/a-to-z-guides/causes-of-yellow-eyes (Ngày truy cập: 04/06/2024).
4. Các sản phẩm của DHG: https://www.dhgpharma.com.vn/vi/tieu-hoa-gan-mat/search?keyword=naturenz&option=com_virtuemart&page=shop.browse&search=true&view=category&limitstart=0 (Ngày truy cập: 04/06/2024).